Vakmanschap is Meesterschap

Beroepskeuze en heroriëntatie

Kinderen zijn heel overtuigend in hun beroepskeuze. Ik word later……piloot, brandweerman, juf, kinderarts of profvoetballer. In het meisje dat zo aandachtig ziekenhuisje speelt zien we de toekomstige arts of verpleegster en in de jongen die altijd op het voetbalveld is te vinden manifesteert zich de toekomstige sportman. Toch kiezen slechts enkele kinderen later nog voor de oorspronkelijke kinderwens. Allerlei factoren kunnen maken dat er wordt afstapt van deze wens. Praktische bezwaren, zoals het vakkenpakket dat te zwaar is of niet interessant blijkt te zijn, een beperkte toelating tot de gekozen studie of een onvoorziene wending in de levensloop waardoor de wensen verschuiven. Er wordt gekozen voor een beroep waarin toch nog een vonkje van het oorspronkelijke plan aanwezig is maar de uiteindelijke vorm kan heel anders zijn. De brandweerman wordt bijvoorbeeld crisismanager en blust brandjes op de werkvloer. En de piloot wordt een avontuurlijke reisleider of een enthousiaste  buitensportbegeleider. Het kiezen van een studie en beroep vraagt om een goede verbinding  tussen de oorspronkelijke bezieling, de inspiratie en motivatie en de gegeven aanleg; de talenten en kwaliteiten waar je over beschikt. Heb je een heel gefocuste horoscoop dan is er weinig twijfel over de te kiezen beroepsrichting. Maar bij een spreiding van planeten en punten in huizen en tekens is hulp in het keuzeproces voor veel mensen zeer welkom. De horoscoop is hierbij een goed inzetbaar hulpmiddel. Er is echter een groot verschil tussen een loopbaanconsult voor een tiener of jongvolwassene of voor een ouder iemand die om heroriëntatie vraagt. Aanvankelijk, als jong volwassene, wordt gekozen voor die studie en dat beroep welke aansluiten bij de aanleg, talenten, kwaliteiten en motivatie. Als jongvolwassene verkeer je in de fase van persoonlijkheidsopbouw. Je bekwaamt je in een gekozen richting middels studie en/of praktische vaardigheid en bakt als het ware de steentjes waarmee je aan een bekwame persoonlijkheid bouwt en een passend beroep leert.
Op een gegeven moment heeft de persoonlijkheidsontwikkeling zijn volheid bereikt. Voor veel mensen betekent dit ook dat alle facetten van het gekozen beroep worden beheerst. Je kunt de ontwikkelingen in je werk blijven volgen maar er vindt op beroepsgebied geen wezenlijke ontwikkeling meer in je zelf plaats. Dan kan er een verlangen in je oprijzen naar werk waar je echt een eigen kleur aan kunt geven. Waar je authenticiteit in tot uitdrukking komt. Je zoekt naar een ingang waardoor jouw bezieling en inspiratie tot expressie kunnen komen. Dan is het tijd voor heroriëntatie. Soms betekent dit dat je ander werk gaat zoeken, soms vraagt dit om een verschuiving in je werk, mogelijk word je ondernemingszin aangesproken of de moed om je angsten te passeren en te gaan staan voor jouw eigen inbreng.

Vakmanschap is Meesterschap
Wat maakt iemand nu tot een goede arts, astroloog , verkoper of wagenmaker? Elk beroep kent een aantal vaardigheden die beheerst moeten worden. Toch geldt voor ieder beroep dat er iets ondefinieerbaars is dat niet te leren valt maar wel wordt aangesproken. Wat dat is wordt treffend geïllustreerd in onderstaand fragment uit een verhaal van  Zhuang Zi:

‘Uw dienaar,’ zei Pian de wagenmaker,’beziet de dingen vanuit zijn eigen ambacht. Wanneer je een wiel hakt en je maakt het ruim, dan past het gemakkelijk op de as maar gaat het wobbelen. Maak je het nauw, dan krijg je problemen als de as er niet ingaat. Niet te ruim en ook niet te nauw, dat moet je in je hart aanvoelen, dan krijg je het in je vingers. Ergens zit daar een kunstvaardigheid die je niet met woorden kunt uitdrukken. Zelfs aan mijn eigen zoon kan uw dienaar dat niet voordoen, en mijn zoon kan het ook niet aan uw dienaar leren. En daarom is het dat ik op meer dan zeventig jarige leeftijd, als oude man, hier nog steeds wielen sta te hakken.’

Uit ‘Zhjuang Zi de volledige geschriften’. ‘Het grote boek klassieke boek van het taoïsme.’ Vert. door K. Schipper.

Deze tekst illustreert wat het ware meesterschap inhoudt. De wagenmaker verwerft vaardigheden, leert hakken en bouwt vakbekwaamheid op maar het ware meesterschap tekent zich daar af waar er a.h.w. door hem heen gehakt wordt, waar talent, kwaliteit en bezieling samenvallen. Ook het beroep van de astroloog kent dit proces.. Aanvankelijk leer je de betekenissen van de planeten in de tekens en de aspecten tussen planeten en punten. Je volgt een opleiding en als je dan gaat duiden kijk je terug naar de betekenissen die je hebt geleerd. Op een gegeven moment is dat klaar. Je kent de algemene standaardduidingen. Nu kun je daar bovenuit stijgen en afstemmen op dat wat er door je heen komt. Je ziet patronen, verbanden en de betekenis komt door je heen tot leven. Je krijgt rake invallen en je brengt deze in contact. Vakmanschap en het intuïtieve weten bevruchten elkaar en worden tot meesterschap.  Hoe zijn deze factoren  in de horoscoop te vinden?

Bepalende horoscoopfactoren
Eigenlijk moeten we om het passende werk te vinden de gehele horoscoop bekijken maar er zijn een aantal factoren die specifiek in het beroep worden aangesproken. Dat zijn:
De huizen twee, zes en tien die de werkcyclusweergeven. De huisheren van en de planeten in deze huizen.
Saturnus, in teken en huis en ook de aspecten die Saturnus maakt.
De zon in teken, huis en aspect.
Planetenclusters, ongeaspecteerde planeten, yods en duetten.
Heel bepalend zijn de assen van de spirituele punten. De assen van de Zwarte lichten en de Maansknopen. In dit artikel wordt dan ook gefocused op de rol van de Maansknopen en de Zwarte lichten in het loopbaanconsult.

Betekenis van de spirituele punten voor de loopbaan
De Zuidermaansknoop geeft de  aanleg weer, de bodem waarop wordt gebouwd. De zone van Priapus geeft de vaardigheden en het gedrag weer die in de beroepsopbouw aangesproken worden.. De Zwarte Zon geeft de inspiratie weer. De Noordermaansknoop geeft het zielsverlangen weer en is daarmee een sterk motiverende factor als het om heroriëntatie gaat.  De Zwarte Maan geeft de zielenkwaliteit weer die door je heen tot expressie komt en bezielend werkt. De Diamant is wel van belang in het persoonlijk functioneren maar hoeft niet direct in de beroepskeuze te worden meegenomen.

De fasen in de loopbaan
Voor een consult loopbaanbegeleiding is het belangrijk te bepalen waar iemand in zijn carrière staat. Is dit in de fase van persoonlijkheidsopbouw of is de cliënt deze fase al voorbij en zoekt hij of zij een vorm waardoor de meest eigen kwaliteit en bezieling tot expressie kunnen komen. Jonge mensen die voor een studie- of beroepskeuzeadvies komen moeten nog beroepsvaardigheden verwerven. Bij hen gaat het naast de hiervoor genoemde beroepsfactoren in de horoscoop met name  om de hoedanigheid van de Zuidermaansknoop als de aanleg waarop het beroep gebouwd wordt, de zone van Priapus als de toegankelijke vaardigheden die in het beroep verworven worden en de Zwarte Zon als de inspirerende factor.

Als voorbeeld van een consult met een jongvolwassene neem ik het consult met Sophia, een meisje van negentien dat vast is gelopen in haar studie. Sophia speelde als kind altijd schooltje. Als haar ouders werkten ging Sophia  uit school naar haar opa en oma die in de buurt woonden en haar opvingen. Steevast werd er dan schooltje gespeeld. De klas, bestaande uit opa en oma soms aangevuld met een pop of een knuffelbeer, maakte dictees, oefende tafels, mocht tekenen en kreeg muziekles. Het verbaasde niemand dat Sophia leerkracht wilde worden. Zij volgde de Havo maar door allerlei tegenslag op het moment dat Pluto door de zone van de Zwarte Maan en over het MC ging is zij van HAVO naar VMBO overgestapt. Op zich maakt dat een studie tot leerkracht niet onmogelijk. De weg is alleen anders en iets langer. Sophia koos daarom voor de  MBO-opleiding  klassenassistent om daarna door te kunnen stromen naar de PABO. Al bij aanvang van deze opleiding begon Sophia te twijfelen aan haar beroepskeuze en in het laatste jaar, tijdens een stage bij een leerkracht die haar helemaal niet lag, wilde zij acuut stoppen met de opleiding.

In de horoscoop zien we het MC in de Boogschutter hetgeen o.a. een beroep in de sfeer van overdracht, public relations, uitgeven, leraarschap of beleidsontwikkeling zou kunnen betekenen. Maar op dit MC staat de Zwarte Maan: de weigering van de gewone alledaagse uitwerking van het MC in Boogschutter. Nu is het met een Zwarte Maan op het MC al bij voorbaar zo dat de carrière anders verloopt dan gewoonlijk in de directe omgeving van de persoon wordt verwacht. Deze carrière kan uitzonderlijk zijn maar meest wordt er aanvankelijk geen absolute waarde gehecht aan de erkenning die een maatschappelijke positie geeft. De cliënt met de Zwarte Maan in Boogschutter op het MC wil een eigen weg gaan en vindt veelal geen aansluiting bij de traditionele erkende opleidingen die tot passend werk leiden. Contact met het eigen authentieke beroepsperspectief wordt op deze leeftijd nog gemist. De plaatsing van de Zwarte Maan in Boogschutter met de gecorrigeerde Zwarte Maan in Steenbok geeft aan dat het de opleiding is ( Boogschutter) en de erkende positie (Steenbok) waar deze toe leidt, waarin de verwachte koers wordt verlaten. De werking van het MC in Boogschutter in de gangbare betekenis, bijvoorbeeld in leraarschap, wordt door Sophia geweigerd. Zij begrijpt nu niet meer hoe zij hier ooit voor heeft kunnen kiezen. Omdat Sophia zich in de fase bevindt waarin zij haar persoonlijkheid opbouwt en vaardigheden verwerft wordt m.b.t. het beroepsperspectief met name gekeken naar de plaats van de Zuidermaansknoop en de zone van Priapus. Om te berekenen wanneer de zone van Priapus en de Zuidermaansknoop sterk geactiveerd worden kunnen we kijken naar de progressieve maanfasen en naar progressies en transits. Het begin van de transit van Pluto door de zone van de Zwarte Maan en over het MC in 2006, springt direct in het oog. Op dat moment heeft Sophia de geplande weg van HAVO naar PABO verlaten. Zij heeft in die periode de Boogschutterenergie van de Zwarte Maan verlaten en is sterk op de Zuidermaansknoop en de zone van Priapus gaan resoneren. De Zuidermaansknoop staat in het vijfde huis in de Kreeft en hier bevindt zich ook de Zwarte Zon. De maan als heerser over de Zuidermaansknoop staat in het twaalfde huis. Deze Zuidermaansknoop in de Kreeft geeft aan dat de aanleg zich met name  richt op het werken met kinderen. De Zuidermaansknoop staat conjunct Cheiron en wijst op zorg voor kinderen waarin heling plaats kan vinden.
De zone van Priapus loopt van het derde naar het vierde huis van Tweelingen naar Kreeft.  Dit geeft een communicatieve, op zorg, ontwikkeling en koestering gerichte energie. De combinatie van de Zuidermaansknoop en de zone van Priapus wijst in de richting van ontwikkelingsstimulering van kinderen. Werk waarin zij de zorg en het contact met kinderen combineert maar niet door leerstof over te dragen voor de klas. Mercurius, heerser over de Tweelingen, staat in het twaalfde huis waar ook de zon en de maan zich bevinden. Het zorgende en ontwikkelingsgerichte contact met kinderen vindt plaats achter de schermen, in het twaalfde huis. De plaatsing van de maan, en Mercurius in het twaalfde huis wijzen op de mogelijkheid dat deze kinderen zich in een ziekenhuis of een vorm van opvang bevinden.
Als alle mogelijkheden in deze sfeer op een rijtje worden gezet, kiest Sophia voor het werken in een kinderdagverblijf. Haar voorkeur gaat nu uit naar de babygroep. Zij wil ooit wel een studie in deeltijd gaan doen zodat zij zoveel mogelijk thuis kan werken en niet meer als deelnemer de groep in hoeft (weg van de Noordermaansknoop in het elfde huis.) Maar dat zijn toekomstplannen. Op dit moment past dit nog niet.

Heroriëntatie
Ligt bij Sophia de nadruk op de Zuidermaansknoop, de Zwarte Zon en de zone van Priapus, anders is dit bij Olivia. Zij is vierenveertig jaar en heeft de persoonlijkheidsontwikkeling al voltooid. Bij Olivia is het aan de orde haar Noordermaansknoop en de Zwarte Maan helemaal in te gaan zetten en zich te richten op de Diamant.
Olivia heeft zich in haar werkzame leven bezig gehouden met ruimtelijke vormgeving. De Zuidermaansknoop geeft aan dat de aanleg zich o.a. kan manifesteren in het werken vanuit overzicht en visie (Boogschutter) en met Jupiter in het zesde huis wordt deze visie praktisch ingevuld en gericht op de ruimtelijke ordening.  Omdat de Zuidermaansknoop in het elfde huis staat werkt deze uit in het brengen van veranderingen en verbeteringen in de publieke sfeer. De zone van Priapus staat in de Leeuw in het zevende huis en daar bevinden zich ook de Zon, Mercurius en het Gelukspunt. Deze zone wijst op het creëren ( Leeuw)  van balans en harmonie ( zevende huis.) Olivia is heel goed in haar werk en wordt veel gevraagd bij bouwprojecten waarin de ruimtelijke omgeving moet worden omgevormd tot een harmonieuze, veilige en prettige omgeving.
Ik heb al aangegeven dat yod’s een heel belangrijke rol spelen in de keuze van het beroep. De maan, in een Yod met Uranus/Pluto en het MC, geeft aan dat het creëren van veiligheid een belangrijke plaats inneemt  in de beroepskeuze. Het MC in Schorpioen en Pluto conjunct Venus en Uranus in het achtste huis wijzen er op dat het creëren van veiligheid door transformatie gebeurt.  Door onveilige elementen te elimineren en veranderingen aan te brengen wordt de ruimte omgevormd tot een harmonieuze, evenwichtige en veilige omgeving.
Hoewel Olivia succesvol is in haar werk ervaart zij een gebrek aan vervulling. Zij lijkt zich op een dood spoor te bevinden en voelt nu een grote behoefte om zich voor ontspoorde jongeren in te zetten. Er vindt een heroriëntatie plaats. Nu trekt de Noordermaansknoop in het vijfde huis en de Zwarte Maan in het eerste huis. Zij wil iets gaan doen waarin jongeren weer op een eigen constructief spoor worden gezet.
De Zwarte Maan in het eerste huis in de Waterman geeft aan dat Olivia door het doorbrekende eigenzinnige gedrag van mensen heen kan kijken en zowel de intentie als de gevolgen hiervan ziet.  De conjunctie van Uranus en Pluto in het achtste huis geeft aan dat zij heel helder ziet hoe doorbrekend of recalcitrant gedrag  in destructiviteit kan ontsporen
Deze behoefte om iets voor deze jongeren te willen doen is zo groot dat Olivia heeft weten door te dringen tot een van de meest doeltreffende organisaties die zich voor deze jongeren inzetten.
Tijdens het consult kwam naar voren dat Olivia in haar oorspronkelijke werk als ruimtelijk vormgever gewend is te kijken naar het geheel. Zij heeft vaardigheid opgebouwd in het systemisch kijken, het kijken vanuit samenhang in gehelen. Hoe ziet de omgeving er uit, wat bevindt zich daar en hoe verhouden deze objecten zich harmonisch ten opzichte van elkaar. In het werken met ontspoorde jongeren kiest Olivia ook voor deze systeemaanpak. Zij kiest voor een organisatie die zich richt op de begeleiding van het gehele gezin waar de jongere deel van is.  Het systemisch kijken wordt nu op psycho-sociaal niveau ingezet.  De Yod die vanuit de maan naar Uranus en Pluto en naar het MC gevormd wordt en in haar oude werk heel concreet op het creëren van een veilige omgeving is gericht wordt nu op psychisch-sociaal niveau ingezet. Zij richt zich nu op de plaats en het gedrag van deze jongeren binnen het geheel van de thuissituatie. Het gedrag van deze ontspoorde jongeren wordt tegen de achtergrond van het gezin bekeken en onderzocht en aangepakt  in samenhang met het gedrag van de ouders en de gezinssituatie. Olivia heeft zich in de afgelopen jaren, gericht op persoonlijke ontwikkeling en psychologie. Zij is uitgenodigd om stage te lopen binnen deze organisatie en kan van daaruit het werk verkennen.

Niet iedereen maakt tussen het veertigste en vijftigste levensjaar een zo grote overstap. Wel is zichtbaar dat het vakmanschap op een gegeven moment klaar is. Het moet worden onderhouden en bijgeslepen maar er valt niet zoveel substantieels meer te verwerven. Dan gaat het erom dat het meest eigene wordt aangesproken. Dat hoeft niet altijd  tot ander werk te leiden. Wel kan er een verschuiving in het werk plaatsvinden waardoor de meest eigen kwaliteit en  bezieling  kunnen worden ingezet en het meesterschap wordt verworven.